Gezamenlijke Besluitvorming

Medewerkers willen in de meeste gevallen participeren in de besluitvorming over zaken

die hen aangaan. Tegenwoordig zien we daarom dat besluitvorming vaak gezamenlijk plaatsvindt. Er is meer dan één beslisser. Managers hebben bij besluitvorming vaak te maken met medewerkers en collega’s van andere afdelingen.

Voor gezamenlijke besluitvorming moet aan vier voorwaarden worden voldaan:

beslissers moeten een duidelijk beeld hebben van het beslissingsonderwerp
beslissers moeten hetzelfde doel hebben
de besluitvormingsregel moet duidelijk zijn
beslissers moeten met elkaar communiceren

1 Duidelijk beeld

De rationeel-systematische methode en ook het werken volgens de fasen van het besluitvormingsproces, geven beide een duidelijk beeld van het beslissingsonderwerp.

2 Gemeenschappelijk hetzelfde doel

Het doel dient gemeenschappelijk te zijn. Bij deze voorwaarde zit vaak een addertje onder het gras. We zijn het er bijvoorbeeld over eens dat we de dienstverlening van de organisatie willen verbeteren. Het nut van dit doel is iedere beslisser duidelijk. Maar tijdens het besluitvormingsproces kunnen onderliggende, vaak niet uitgesproken, individuele doelen en motieven een rol gaan spelen. Men kan bang zijn voor (on)gunstige functieveranderingen van één of meer beslissers. Op dat moment is geen sprake meer van een gedragen of breed ondersteund gemeenschappelijk doel.

3 Duidelijkheid over besluitvormingsregel

Bij gezamenlijke besluitvorming moet vooraf duidelijk zijn op welke manier -volgens welke besluitvormingsregel- het besluit genomen wordt. Ook moeten de deelnemers aan de besluitvorming weten wat hun rol is: hebben ze medezeggenschap òf inspraak?

4 Communicatie noodzakelijk

Voor kwalitatieve besluitvorming is communicatie tussen de beslissers een absolute voorwaarde. De effecten van communicatie leggen we uit aan de hand van het prisoners dilemma. Dit is een waar gebeurd verhaal, waarbij een Amerikaanse openbare aanklager twee criminelen probeert te dwingen een bekentenis af te leggen. Het verhaal gaat als volgt.